Europees bankbeslag een succes?

Op 18 januari 2017 treedt een verordening in werking die het leggen van grensoverschrijdend bankbeslag binnen de EU moet vergemakkelijken.
Het doel van de verordening is om verhaalzoekende schuldeisers een makkelijk (nationaal) middel te geven om ook in andere lidstaten conservatoir bankbeslag te kunnen leggen. De verordening heeft rechtstreekse werking in alle Europese lidstaten (behalve Denemarken en het Verenigd Koninkrijk).
De procedure geldt naast de – al bestaande – nationale beslagprocedures. Om bankbeslag in een andere EU lidstaat te kunnen leggen, dient de nationale rechter om een beslagbevel te worden gevraagd. De schuldeiser doet dit door een formulier in te vullen en voldoende bewijsmiddelen te overleggen. Dit kan zonder tussenkomst van een advocaat. De nationale rechter zal het beslagbevel geven indien de schuldeiser bewijst dat er een dringende behoefte bestaat om het beslag te mogen leggen, mede rekening houdende met het feit dat een latere inning van de vordering onmogelijk zou kunnen worden gemaakt.
Als er nog geen veroordelend vonnis is de hoofdzaak is verkregen, dan zal de schuldeiser ook moeten aantonen dat zijn vordering waarschijnlijk gegrond zal worden verklaard. Een belangrijk verschil (lees: nadeel) met een Nederlandse procedure is dat indien er nog geen veroordelend vonnis is verkregen de schuldeiser voor een Europees beslagbevel zekerheid zal moeten stellen. Bij wijze van uitzondering kan de rechter afzien van het stellen van zekerheid als hij dit niet passend acht. Een voordeel boven het Nederlandse beslagrecht is dat een schuldeiser bij een verzoek tot een beslagbevel een verzoek kan doen tot het verstrekken van informatie van het land waar beslag zal worden gelegd. Indien aan alle vereisten voor het geven van een beslagbevel is voldaan, dan zal de rechter de informatieverstrekkende instantie in de desbetreffende lidstaat verzoeken informatie te verstrekken over de bank en het IBAN nummer waar de schuldenaar in die lidstaat gebruik van maakt.
De Nederlandse wetgever heeft nationale wetgeving gemaakt om het Europese bankbeslag in ons systeem te passen. De Nederlandse rechter lijkt er klaar voor om Europese beslagbevelen te gaan verstrekken. Het succes van deze EU-wetgeving zal – net zoals veel andere Europese procedures – afhangen van de bereidwilligheid van lidstaten (en hun instanties) om aan een “vreemd” beslagbevel gevolg te geven. De tijd zal het ons leren of het Europese bankbeslag een succes blijkt.